Znalezionych wyników: 3

źródło: Ból jest jak choroba | 14.01.2010 Gazeta.pl

źródło:
Ból jest jak choroba | 14.01.2010 Gazeta.pl

* klikając na niebieskie strzałki - zmieniasz stronę dokumentu

Cytat:

PODSTAWOWE ZASADY STOSOWANIA OPIOPATÓW

Stosowanie opiatów u chorych z bólem nowotworowym opiera się na następujących zasadach:

1) lek jest podawany drogą nieinwazyjną (doustną lub przezskórną),
2) opiaty podaje się w regularnych odstępach czasu - wg zegara (co 4 godz. roztwór wodny lub tabletki o natychmiastowym uwalnianiu lub co 12 godz. tabletki o przedłużonym działaniu i co 72 godz. TTS Fentanyl),
3) dawka leku jest dobierana indywidualnie dla każdego chorego (nie ma dawek standardowych)
4) nie istnieje ograniczenie maksymalnej dawki leku (niekiedy wielkość dawki może być ograniczona występowaniem objawów ubocznych).
(...)

III stopień drabiny analgetycznej

W przypadku nieskuteczności maksymalnych tolerowanych dawek słabych opioidów zamienia się je na silny opioid, najlepiej w skojarzeniu z paracetamolem lub niesteroidowym lekiem przeciwzapalnym. Nie ma z góry ustalonej dawki skutecznej ani też dawki toksycznej opioidów. W przypadku fentanylu obserwowano pożądane działanie przeciwbólowe od dawki 25 mg/godz. do ponad 400 mg/godz. Tak więc dawka optymalna opioidów, tzn. najmniejsza, która znosi ból i nie wywołuje jeszcze objawów przedawkowania, jest bardzo indywidualna dla każdego chorego.
(...)

Najczęstsze obawy przed stosowaniem leków opioidowych to:

1) obawa przed uzależnieniem od leków narkotycznych.
Edukacja chorego i współpraca z nim pozwala dobrać odpowiednią dawkę leku i ustalić częstość podawania. Dokładnie dobrana dawka zapewnia opanowanie bólu i nie powoduje uzależnienia psychicznego, ani nadmiernej senności i splątania. Pacjent jest w stanie normalnie rozmawiać, oglądać telewizję, wykonywać proste czynności. Bardzo ważne jest regularne podawanie leku, gdyż stosowanie opiatów w razie bólu sprzyja rozwojowi tolerancji skutkiem, czego jest stosowanie coraz większej dawki leku do opanowania bólu o tym samym natężeniu. Bardzo ważną rolę odgrywa tu kontrola leczenia przeciwbólowego oraz otoczenie chorego pełną opieką psychofizyczną. Jeżeli ból ustąpi, można stopniowo zmniejszać dawkę opioidów, aż do całkowitego odstawienia leku;

2) obawa przed brakiem dalszych możliwości leczenia bólu.
Wielu chorych cierpiąc i przyjmując mało skuteczne leki, powstrzymuje się przed przyjmowaniem morfiny w obawie przed brakiem innych możliwości terapeutycznych w okresie późniejszym, gdy dolegliwości bólowe ulegną nasileniu. Należy wyjaśnić choremu, że silne opiaty nie mają pułapu działania i przy silniejszym bólu można opanować go większymi dawkami;

3) obawa przed skróceniem czasu przeżycia chorego poprzez stosowanie morfiny.
Pogląd taki wypływa z faktu, że dość często rezerwowano użycie morfiny tylko do opanowania bólu w stanach przedagonalnych i agonalnych. W rzeczywistości czas przeżycia zależy głównie od zaawansowania choroby. Wydaje się logiczne twierdzenie, że przyjmowanie morfiny może nawet wydłużać czas, gdyż chorzy uwolnieni od dolegliwości bólowych nabierają chęci do życia, lepiej śpią i lepiej jedzą.
(...)

Poziom terapeutyczny fentanylu w surowicy po pierwszorazowym założeniu plastra uzyskiwany jest po upływie 12 godz., dlatego też przez okres ten należy zapewnić pacjentowi leczenie przeciwbólowe przy zastosowaniu morfiny (3 dawki morfiny krótko działającej, 1 tabl. morfiny o powolnym uwalnianiu lub wlew podskórny). Ze względu na fakt, że w skórze pod plastrem fentanylowym tworzy się rezerwuar leku, po zdjęciu plastra znaczący poziom leku w surowicy utrzymuje się jeszcze przez co najmniej 1 dobę, o czym należy pamiętać decydując o zamianie fentanylu na inny silny opioid. Wchłanianie fentanylu ulega zwiększeniu w przypadku działania ciepła - chory z gorączką, gorący prysznic itd., co może prowadzić do wystąpienia senności. Fentanyl w mniejszym stopniu powoduje zaparcia stolca, senność, nudności i wymioty. Wielu chorych preferuje preparat Durogesic w porównaniu z morfiną, ze względu na wygodę i poprawę jakości życia.

Plaster Durogesic powinien być zmieniany co 72 godz. Dawkę należy dobierać indywidualnie, aż do uzyskania odpowiedniego stopnia analgezji. Jeżeli działanie przeciwbólowe jest niewystarczające po nalepieniu pierwszego plastra, to dawkę należy zwiększyć po 3 dniach. Według tego schematu, kolejna korekta dawki powinna również następować w odstępach 3-dniowych. Zwykle zmiana dawki powinna następować co 25 mikrog./godz., jednak należy brać pod uwagę również dotychczasowe zapotrzebowanie pacjenta na analgetyk (doustna dawka morfiny 90 mg/dobę = Durogesic 25 mikrog./godz.) oraz aktualne nasilenie dolegliwości bólowych pacjenta. Można użyć więcej plastrów Durogesic jednoczasowo, jeśli pacjent wymaga dawki większej niż 100 mikrog./godz.
(...)

TTS Fentanyl w dawce 25-50 g/godz. to bezpieczna dawka początkowa.
(...)

Wnioski
Durogesic jest bezpiecznym i skutecznym środkiem w kontroli bólu nowotworowego. Nie zaobserwowano depresji oddychania ani uczulenia na lek. Przeprowadzone badanie potwierdziło, że leczenie silnego bólu pochodzenia nowotworowego przy zastosowaniu TTS Fentanyl pozwala na uzyskanie u większości leczonych chorych satysfakcjonującej analgezji, przy dobrej tolerancji leku. Zastosowanie fentanylu w przezskórnym systemie terapeutycznym stanowi istotny postęp w leczeniu bólu nowotworowego, pozwala na polepszenie jakości życia pacjenta. Wybór Durogesicu dla pacjentów, którzy wymagają silnych opioidów to skuteczne leczenie przeciwbólowe ze znacząco mniejszą ilością objawów niepożądanych: zaparć, nudności, wymiotów, senności. Dzięki wprowadzeniu na listę leków bezpłatnych TTS Fentanyl, możliwe stało się powszechne jego stosowanie w leczeniu bólu nowotworowego, co pozwala na uzyskanie znaczącej poprawy jakości życia u chorych z bólem nowotworowym.

lek. med. Sławomir Paweł Woźniak
Dolnośląskie Centrum Onkologii

źródło:
Durogesic w leczeniu bólu nowotworowego | termedia.pl